Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Pebre-d'aigo
Persicaria hydropiper
Polygonaceae
Àutri noum : Plago-de-sant-Ro, Erbo-de-la-plago, Erbo-de-sant-Cristòu, Cuou-coui.
Noms en français : Poivre d'eau, Renouée Poivre d'eau.
Descripcioun :Planto que trachis en ribo de ribiero. Li flour soun pas gaire serrado lis uno dis autro e la ramo que li porto èi clinado. De tasta un tros de fueio vous dounara l'asseguranço de la determinacioun, èi bèn pebra.
Usanço :Li jòuini fueio de pebre-d'aigo se podon manja, mai pas de trop que i'a, coume pèr lis eigreto e li patiènci, d'acide óussali. I japounés i'agrado forço. Poudès vous servi di grano à la plaço dóu pebre (ço qu'es esta fa dóu tèms de la segoundo guerro moundialo en Alemagno). Mèfi li fueio podon douna d'irritacioun.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Persicaria
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Persicaria hydropiper (L.) Spach, 1841
(= Polygonum hydropiper L., 1753 )